Studnia głębinowa czy kopana?
Jaki typ studni wybrać?
Na wybór studni, jaką możemy wykopać, wpływ ma kilka czynników. Pierwszym z nich są nasze potrzeby. Jeśli studnia ma być wykorzystywana jako główne źródło wody dla domu, do pojenia zwierząt gospodarskich lub jako surowiec w różnych procesach technologicznych, to zdecydowanie lepszym rozwiązaniem będzie głębinowa studnia wiercona, ponieważ zapewni ona dostęp do wody lepszej jakości, nierzadko takiej, która nie wymaga dodatkowego uzdatniania. Woda taka osłonięta jest grubymi warstwami, które ją powoli filtrują.
W przypadku, kiedy woda ma być stosowana „koło domu”, czyli do podlewania ogrodów lub upraw, do mycia podjazdów, chodników oraz podwórek albo mycia pojazdów, z powodzeniem można wykorzystać studnię kopaną. Tego typu rozwiązanie umożliwia pobieranie wody z płytko zlokalizowanych warstw. Jest ona jednak podatna na zanieczyszczenie przez ciecz przenikającą z powierzchni gruntu.
Przed decyzją o wyborze typu studni warto też rozpoznać sytuację hydrologiczną regionu. Dlaczego? Obecnie studnie kopane okresowo wysychają w wielu miejscach w Polsce. Jeśli istnieje choć minimalne ryzyko wystąpienia tego zjawiska również na naszej działce, lepiej wybrać droższą lecz sięgającą do głębszych warstw wodonośnych studnię głębinową.
Studnie kopane
Studnie kopane są proste i tanie w budowie, dlatego cieszą się dużą popularnością. Są one płytkie – zazwyczaj sięgają do poziomu pierwszej warstwy wodonośnej. Ich głębokość to z reguły kilka-kilkanaście metrów, choć w przeszłości studnie kopane mogły sięgać nawet do 50 metrów w głąb gruntu. Ich zrobienie nie wymaga specjalistycznego sprzętu, jednak z uwagi na to, że często prace wykonywane są ręcznie, konieczne jest zachowanie dużej ostrożności. Do pobierania wody ze studni kopanych zazwyczaj wykorzystywane są pompy hydroforowe, jednak równie dobrze można użyć modeli zanurzeniowych w wyłącznikiem pływakowym lub pomp głębinowych z osłoną. Te dwa ostatnie rodzaje zalecane są tam, gdzie poziom lustra wody znajduje się głębiej niż 8 metrów. Czasami woda ze studni kopanych pobierana jest ręcznie, co stanowi dużą zaletę w miejscach bez dostępu do energii elektrycznej. Jeśli woda pobierana jest za pomocą pompy hydroforowej, to ostatni krąg studni kopanej powinien wystawać co najmniej 0,2 m ponad poziom gruntu i być przykryty szczelną pokrywą. Z kolei w sytuacji, gdy nie ma zainstalowanej na stałe pompy, studnia musi wystawać nad powierzchnię co najmniej do wysokości 0,9 m i być zabezpieczona osłoną zapewniającą łatwy dostęp do wnętrza.
Wadą studni kopanych jest ich podatność na zanieczyszczenia mikrobiologiczne i chemiczne przenikające przez powierzchniowe warstwy gleby. Nierzadko źródłem skażenia wód gruntowych są nieszczelne szamba oraz kanalizacja, z których brudna ciecz przenika do warstw wodonośnych. Powoduje to, że woda z takich studni często jest niezdatna do bezpośredniego spożycia – zarówno przez ludzi, jak i zwierzęta, przez co musi być odpowiednio uzdatniana. Jest to proces kosztowny i wymagający instalacji urządzeń uzdatniających. W przypadku domów jednorodzinnych lub małych gospodarstw może okazać się że, będzie to rozwiązanie nieopłacalne.
Studnia kopana to doskonałe źródło wody stosowanej wyłącznie do podlewania ogrodu czy innych upraw, szczególnie w wtedy, kiedy woda bytowa pobierana jest z wodociągu.
Studnie głębinowe
To obecnie najczęściej wybierany przez indywidualnych inwestorów typ studni. Związane jest to z ich dużą wydajnością w porównaniu do studni kopanych, a ponadto faktem, że woda często jest zdatna do bezpośredniego spożycia. W tym przypadku wodę pobiera się na dużej głębokości, nierzadko przekraczającej 20 metrów. Zlokalizowane tam warstwy wodonośne są zazwyczaj chronione kilkoma nieprzepuszczalnymi warstwami, zbudowanymi np. z gliny. Obecność takich warstw chroni wodę przed zanieczyszczeniami mikrobiologicznymi, fizycznymi i chemicznymi.
Studnie głębinowe są , jak już wspomniano, wiercone na dużą głębokość, dlatego ich budową zajmują się wyspecjalizowane firmy posiadające odpowiednie urządzenia. Decydując się na studnię wierconą, warto dowiedzieć się, jakiej średnicy otwór może wykonać firma. Od średnicy otworu będzie zależało to, jakiej wielkości pompę głębinową będzie można zastosować. Wąski odwiert wymusi stosowanie modeli o bardzo małej średnicy, które są droższe od większych urządzeń. Do zaspokojenia potrzeb domu jednorodzinnego z ogródkiem zazwyczaj wystarczy rura studzienna o średnicy 100 -125 mm. Jeśli przewidywane jest większe zużycie wody, np. do nawadniania upraw, to lepiej wykonać studnię o większej średnicy – przynajmniej 160 mm. Możliwe będzie wtedy użycie pompy głębinowej o dużej średnicy, koniecznej np. do zasilania deszczowni powszechnie stosowanych np. w uprawach warzyw.
Przed budową studni sprawdź nasze poradniki dotyczące pomp do studni: